2

„Dzisiejsze nieśmiałe dziecko to to, z którego wczoraj się śmialiśmy (…). Dzisiejsze dziecko, które oszukuje, to to, w które wczoraj nie wierzyliśmy (…). Dzisiejsze roztropne dziecko, to to, któremu wczoraj dodawaliśmy otuchy. Dzisiejsze serdeczne dziecko, to to, któremu wczoraj okazywaliśmy miłość. (…). Dzisiejszy człowiek, który żyje miłością i pięknem, to dziecko, które wczoraj żyło radością…”

Ronald Russell

Czy Ronald Russell odkrył tym samym tajemnicę nieśmiałości wśród dzieci? Jak pomóc nieśmiałemu dziecku?

Nieśmiałość – co to jest?

Według psychologa Phiipa Zimbardo –  założyciela Kliniki Nieśmiałości, autora wielu książek między innymi: „Psychologia i życie” – nieśmiałość to złożona przypadłość, od lekkiego poczucia skrępowania po niepohamowany lęk przed ludźmi, którego efektem może być nawet nerwica. Ogółem w psychologii, nieśmiałość rozumiana jest jako zahamowanie i skrępowanie w kontaktach międzyludzkich. Może być tak silna, że w efekcie może doprowadzić wręcz do paraliżu emocjonalnego i w znacznym stopniu utrudnić kontakty interpersonalne. Co w szerszym rozumieniu może rzutować na dorosłe życie każdego nieśmiałego dziecka.

Należy tutaj podkreślić, iż nieśmiałość to nie jest fobia społeczna, której ugruntowaniem są zaburzenia, głównie lękowe. Nieśmiałość nie sprawia, że dana osoba nie chce i nie będzie utrzymywać kontaktów międzyludzkich, a jedynie, że istnieje blokada w psychice takiej osoby, która sprawia, że wszelkie doświadczenia związane z kontaktami interpersonalnymi są dla nieśmiałego dziecka torturą.

Jakie zachowania sugerują, że moje dziecko jest nieśmiałe?  

Skąd mam wiedzieć, że mam nieśmiałe dziecko? Odpowiedź jest prosta – obserwuj zachowania i postawy swojej pociechy, podczas różnych sytuacji. Zwróć uwagę, jak Twoje dziecko się zachowuje podczas spotkań rodzinnych. Czy ma problemy z rozmawianiem z wujkiem, czy ciocią? Oraz jak wyglądają kontakty Twojego dziecka z innymi dziećmi?

Dlaczego to ważne? Ponieważ, jeżeli Twoje dziecko często zasłania buzię podczas rozmowy z kimś – albo zaczyna szukać drogi ucieczki, bądź po prostu się chowa, a dzieje się to wręcz notorycznie – może to oznaczać, że Twoja pociecha może być wyjątkowo nieśmiała.

Wierszyk, który zawsze Twoje dziecko opowiadało bez zająknięcia i z zapartym tchem – nagle sprawia trudność? Może być to spowodowane obecnością innych ludzi. Ludzi, których się wstydzi, boi, bądź których nie zna. W takiej sytuacji należy działać.

Jak pomóc nieśmiałemu dziecku?

Jest kilka sprawdzonych sposobów, by sprawić, aby nasze dziecko było nieco śmielsze w kontaktach z innymi ludźmi. Przede wszystkim:

  • Uwzględnij swoja pociechę podczas rozmowy, którą akurat z kimś prowadzisz. Nie chodzi o to, aby angażować Twoją pociechę w problemy dorosłych, ale aby podczas „luźnej” rozmowy zadawać również pytania Twojemu dziecku – w taki sposób,  aby mogło udzielić jasnej i klarownej odpowiedzi.
  • Często zapraszaj gości, organizuj swojemu dziecku urodziny z uwzględnieniem jego kolegów i koleżanek oraz innych dorosłych. Im częściej Twoje nieśmiałe dziecko będzie w towarzystwie innych osób, tym bardziej będzie czuło się komfortowo w socjalizacji z innymi.
  • Ucz swoje nieśmiałe dziecko samodzielności. Chodzi o małe i proste zadania do zrobienia, z którymi nie będzie miało problemu z wykonaniem. Bardzo szybko Twoja pociecha zauważy, że jest w stanie zrobić wiele rzeczy sama, a to podbuduje jego ego i samoocenę, a co za tym idzie powoli zacznie opuszczać swoją „bańkę nieśmiałości”.
  • Chwal swoje dziecko za każdym razem, gdy odniesie jakiś sukces. Czy to w kwestii nauki wiązania butów, czy piątki z plastyki.
  • Nie zakładaj z góry, że Twoje dziecko z łatwością poradzi sobie ze stresem.

Jest to ciężka próba charakteru nawet dla osoby dorosłej, a co dopiero dla nieśmiałego dziecka. O ile to możliwe, staraj się chronić swoje dziecko przed sytuacjami stresowymi. Kłótnia z szefową przez telefon w obecności nieśmiałego dziecka – zdecydowanie odpada.

Czy nieśmiałość to choroba?

Oczywiście, że nie! Nieśmiałość nie jest żadną chorobą, a jedynie stanem, przypadłością, bądź zwyczajnie cechą niektórych osób. Nie należy traktować nieśmiałości jako choroby.

Jednak nie należy również jej bagatelizować. Nieśmiałość u dziecka traktowana pretensjonalnie, może doprowadzić również do późniejszych problemów w szkole oraz w nauce. Nie wspominając o tym, że Twoje nieśmiałe dziecko może mieć duży problem ze zwierzeniem się Tobie ze swoich problemów, z którymi się zmaga.

Nie bójmy się mówić o nieśmiałości i zwalczać jej objawy. Świat stoi otworem dla ludzi pewnych siebie, którzy wiedzą dokąd zmierzają w swoim życiu, mają ustalone cele i realizują je. Naucz swoje nieśmiałe dziecko, jak wyzbyć się zahamowań, a nie będziesz żałować. W życiu dorosłym Twoje zaangażowanie zaowocuje i Twój syn – czy córka dołączą do grona ludzi sukcesu, ludzi z pomysłem na życie, nie bojących się wyzwań.

BIBLIOGRAFIA:

Nieśmiałe dziecko – jak mu pomóc, CO tam? Psychoterapia bliska Tobie, 2021. Dostępne w World Wide Web: https://psychoterapiacotam.pl/niesmiale-dziecko-jak-mu-pomoc/ [Dostęp dnia: 09.03.2023]

Jasińska M., Moje dziecko jest nieśmiałe – co robić?, Librus Rodzina, 2023, Dostępne w World Wide Web: https://portal.librus.pl/rodzina/artykuly/moje-dziecko-jest-niesmiale-co-robic-1 [Dostęp dnia: 09.03.2023]

Ledzińska G. “Dziecko nieśmiałe” – wskazówki dla rodziców, Poradnia psychologiczno-pedagogiczna nr 2, Dostępne w World Wide Web: http://www.poradnia.bydgoszcz.pl/index.php/rozwoj-i-wychowanie/62-dziecko-niesmiale-wskazowki-dla-rodzicow [Dostęp dnia: 09.03.2023]

Wysocka M., Jak pomóc nieśmiałemu dziecku, Serwis zdrowie, 2021, Dostępne w World Wide Web: https://zdrowie.pap.pl/rodzice/jak-pomoc-niesmialemu-dziecku [Dostęp dnia: 09.03.2023]

Florkowski M., 9 rad jak osmielić nieśmiałe dziecko, M jak mama, 2015, Dostępne w World Wide Web: https://www.mjakmama24.pl/dziecko/wychowanie/9-rad-jak-osmielic-niesmiale-dziecko-aa-zTQG-CMc1-Ppaf.html [Dostęp dnia: 09.03.2023]

Nieśmiałość, Hasło w: Lubimy czytać, Dostępne w World Wide Web: https://lubimyczytac.pl/cytaty/t/nie%C5%9Bmia%C5%82o%C5%9B%C4%87 [Dostęp dnia: 09.03.2023]

Nieśmiałość, Hasło w: Wielkie słowa: Dostępne w World Wide Web: https://www.wielkieslowa.pl/niesmialosc [Dostęp dnia: 12.03.2023]

Zdjęcie: Josh Willink