Rozwój sprawności umysłowych
Czytanie jest jednym z większych osiągnięć rozwojowych człowieka. Równorzędnie ważna jest umiejętność pisania. Samo pisanie byłoby jedynie manualną sprawnością tworzenia znaków. Wydobywanie treści z tych znaków jest sposobem na rozwijanie kompetencji umysłowych.
Głośne czytanie angażuje większe obszary układu nerwowego niż czytanie ciche. To ułatwia zapamiętywanie czytanych treści. Informacje docierają kanałem wzrokowym, ruchowym i słuchowym. Niektórzy z nas, tak zwani słuchowcy, najskuteczniej uczą się nowej wiedzy, słuchając jej. Głośne czytanie jest im niezbędne.
Czytanie pogłębia naszą wiedzę. Do umysłu trafiają fragmenty różnych informacji. Dzięki nim możemy rozszerzać swoje horyzonty myślowe, tworzyć nowe idee. Mamy lepsze rozumienie świata.
Doskonalą się sprawności takie jak myślenie krytyczne, analityczne, kreatywność, innowacyjność… Głośne czytanie wzmacnia ten trening poprzez zaangażowanie większych obszarów mózgu.
Czytając głośno korzystamy z tego my sami, jak również słuchacze. Dziecięce czytelnictwo rozpoczyna się od słuchania bajek i innych utworów dla najmłodszych. Dobrym wsparciem mogą być audiobooki.
Słuchając treści z książki, intensywnie pracuje wyobraźnia, która tworzy obrazy, podążając za usłyszaną treścią. W sposób automatyczny trenuje się koncentracja uwagi.
Czytanie zwiększa zasób słów, co w praktyce usprawnia komunikację. Odnosi się to do dzieci, jak również do dorosłych.
Rozwój kompetencji społecznych
Sprawna komunikacja jest umiejętnością społeczną. Głośne czytanie otwiera na wypowiadanie się pięknym, bogatym językiem. Osoby nieśmiałe, w pokonywaniu lęków przed kontaktami z innymi, mogą pomóc sobie głośnym czytaniem. Dołączając modulowanie głosu wynikające z emocji, które wzbudza czytana treść, można wyćwiczyć adekwatny styl wypowiadania się. Spójny z przeżywanymi emocjami.
Głośne czytanie wzmacnia więzi społeczne. Jest wspieraniem rozwoju dzieci szczególne nieczytających. Dla niepełnosprawnych seniorów jest doświadczeniem bliskości i treningiem sprawności umysłowych tak bardzo potrzebnych w tym okresie życia.
Czytanie dla kogoś to jeden z najserdeczniejszych prezentów, jakie możemy sobie wzajemnie dać. W szczególności dla tych, którzy już lub jeszcze nie mogą czytać samodzielnie.
Profilaktyka zdrowia psychicznego
Bliskość i poczucie wspólnoty, jakie mogą wytworzyć się podczas wspólnego głośnego czytania, są bazą do utrzymania dobrostanu psychicznego.
Głośne czytanie rozluźnia ciało na zasadzie delikatnych wibracji, które wchodzą w głąb ciała. Dotlenia organizm, ponieważ czytanie prowokuje do pełniejszych oddechów. Zmniejsza ból fizyczny i emocjonalny oraz sprzyja przekierowaniu myśli od spraw trudnych.
Czytanie wesołych tekstów działa jak terapia śmiechem. Daje odprężenie, poprawia nastrój, reguluje krążenie krwi, a także dotlenienia.
Zabawa w czytanie z podziałem na role może być świetną zabawą, inspiracją do kreatywnych interpretacji literatury. Pomaga w uważności, a także ćwiczy cierpliwość szybkość reagowania.
Pod wpływem czytanego lub słuchanego tekstu mogą pojawić się różne emocje. To dobra okazja, żeby pozwolić sobie na ich ekspresję. Otworzyć się na własne wzruszenie, przerażenie, smutek, radość, zaskoczenie. Czytelnictwo rozwija emocjonalną część naszej osobowości, poprzez możliwość konfrontowania się z własnymi odczuciami. Autentyczność wyrażania uczuć przy lekturze jest dobrą okazją dla dzieci, żeby nauczyły się, czym są emocje i jak się objawiają. Dorośli stają się dla maluchów modelami do naśladowania.
Obserwując siebie lub innych podczas wspólnego głośnego czytania, odkrywamy swoją i innych wrażliwość i umiejętność bycia w kontakcie z własną emocjonalnością.
Głośne czytanie jest niezbędnym elementem biblioterapii i bajkoterapii. Pojawia się także w psychoterapii.
Zatem warto organizować sobie wieczorki głośnego czytania w towarzystwie miłych i otwartych osób.
Źródła:
Kalat J. W., Biologiczne podstawy psychologii, PWN, Warszawa 2021.
Nęcka E., Trening twórczości, GWP, Gdańsk 2008.
Czaj-Chudyba I., Jak rozwijać zdolności dziecka?, WSiP; Warszawa 2009.
Molicka M., Bajki terapeutyczne dla dzieci cz.1 i 2, Poznań 2002.
Zdjęcie: Ann Danilina on Unsplash
Zobacz także:
Jak szybko nauczyć dziecko języka angielskiego
Psychotraumatolog, terapeuta, pedagog specjalny, trener
