Co łączy rodzica i dziecko? Geny, zależność, aspekty prawne, organizacyjne sprawy dnia codziennego, co ważne – emocje. To wszystko, co wpływa na relacje łączące rodzica i dziecko, to sprawa wielowymiarowa, niebanalna, zależna od wielu czynników. Nie na wszystkie wpłyniesz, jakbyś chciała, ale i tak warto, byś zawsze zdawała sobie z nich sprawę.
Obowiązki prawne, oczekiwania społecz ne, a gdzieś jeszcze czasem odsuwane na bok, a ośmielę się napisać, najważniejsze – sposób w jaki to TY, tak właśnie TY chcesz kreować, kształtować, współtworzyć, utrzymywać relacje z własnym dzieckiem.
Poznanie wielu metod, sposobów i teorii na kształtowanie więzi to jedna rzecz i o niej poniżej też przeczytasz kilka słów zwięzłych i praktycznych. Zdanie sobie sprawy z tego, jaką właściwie relację chcę tworzyć. Bo to dorosły ma decydujący głos. To TY decydujesz, co będziesz moderować, jak modelować, czyli co dziecko będzie naśladowało.
Nie ma złotych rad, jak ma wyglądać rodzicielstwo, a tym bardziej nie ma przepisu na idealną relację między rodzicem a dzieckiem. Prawdę mówiąc, jest to codzienne wyzwanie, codzienna praca i/lub przygoda. W zależności jakie cele, jakie podejście – taką nomenklaturę przywdzieje opis Waszej relacji. Możesz w książkach, poradnikach, forum, internecie przeczytać wiele złotych, obsypanych brokatem – 5 najlepszych rad, jedyny skuteczny sposób na tworzenie relacji dzieckiem, sposób wychowawczy na zbuntowanego trzy lub trzynastolatka – jak na targu w Skierniewicach. Nie da się.
Jakość relacji wymaga byś wiedziała, czego chcesz.
Jest wiele aspektów budowania i utrzymania relacji z dzieckiem uniwersalnych. Takich sprawdzonych nie koniecznie przez sąsiadkę spod 5tki, a zbadanych i spisanych przez psychologów, pedagogów, neurobadaczy i innych specjalistów.
Pewnie zauważyłaś, że czasem dziecko odzywa się do Ciebie tak, jak Ty do niego. Często używać może przy tym tych samych słów z podobną, jeśli nie – identyczną intonacją. Tak samo jest w przypadku wielu innych zachowań. Empatii nie nauczysz reagując złością, gdy dziecko nie zareaguje w oczekiwany przez Ciebie, czy otoczenie sposób na daną sytuację. Gdy coś mu nie pójdzie, a Ty go przytulisz, a nie zbesztasz, że jednak nie zrobiło tyle, ile powinno, że poszłoby mu lepiej, gdyby coś tam, masz większe szanse na to, że gdy to Tobie w pracy, czy w prywatnym życiu pójdzie niepomyślnie, to ono, Twoje dziecko odtworzy zachowanie, które wcześniej
mu dałaś – przytuli, zapyta, opowie coś na poprawę uczuć.
Powiesz, że nie zawsze się da. Jasne. Zawsze jednak szczerość, brak agresji, umiejętność niwelowania stresu – tak, badania pokazują, że stres obniża IQ, powoduje, że dziecko „Mózgowym Wi-Fi może przeżywać wspólnie emocje rodzica, nazywanie emocji, bo układ limbiczny dziecka szybciutko może włączyć alarm emocjonalny, a co za tym pędzące emocje utrudnią bycie w relacji, bycie uważnym i stosowanie komunikatów bez przemocy, mówienie i pokazywanie swoich wartości. To wszystko jest ważne. Łącznie z tym, że wiemy już także, jak działają kary i nagrody, jak stosowanie poszczególnych metod wychowawczych prowadzi do określonych interakcji.
I tu pojawia się to pytanie o cel.
Twoim celem jest relacja z dzieckiem – jaka? Masz chwilę? Napisz od myślników, zrób mapę myśli, opisz wierszem – jak wolisz. Jaką chcesz tworzyć z dzieckiem relacje? Jak ona ma wyglądać? Jeśli już taka jest, to pamiętaj proszę, że i Ty, i dziecko, ale też okoliczności się zmieniają. Jakie sytuacje w najbliższej przyszłości mogą być kryzysowe dla Waszej relacji? Co możesz zrobić na co dzień, aby wspierać rozwój Waszej relacji? Kryzys nie musi być konfliktem, kryzys może prowadzić do rozwoju.
I tego Wam właśnie życzę, aby Wasze relacje cały czas się rozwijały. Tworząc relacje z kimkolwiek – przyjaciółką, partnerem – myślimy o nich podmiotowo. Myśląc o dziecku pamiętaj, że Wasza relacja nie będzie tylko taka, jaką Ty chcesz. „W myśleniu o dziecku ważne jest widzenie go jako odrębnej osoby, która ma swoje uczucia i myśli, preferencje, intencje i cele. (Niedźwiecka, A., 2021, s.9)” Wartościowa relacja z rodzicem to początek udanego życia społecznego dziecka.
Literatura:
Shanker S., Baker T. (2016) Self-Reg. Jak pomóc dziecku (i sobie) nie dać się stresowi i żyć pełnią możliwości. Warszawa: Mamania.
Steinke – Kalembka J. (2017) Dodaj mi skrzydeł! Jak rozwijać u dzieci motywację wewnętrzną? Warszawa: Samo Sedno
Niedźwiecka A. (2021) Analiza interakcji dziecko–rodzic Wprowadzenie dla studentów, klinicystów i badaczy. Warszawa: Wydawnictwo Liberi Libri.
Psycholożka, diganostka, terapeutka dzieci i młodzieży. Prowadząca integracyjny punkt przedszkolny w Gdańsku, a w Wielkopolsce warsztaty dla kobiet spragnionych lasu i natury.
